Saturday, October 4, 2014

გამოკითხვა სამედიცინო მომსახურეობაზე პაციენტებში ფაშ–ით (ILAE Survey about services for patients with PNES)

International League against Epilepsy
PNES Task Force of the Neuropsychiatry commission
Nationwide survey about services for patients with psychogenic non-epileptic seizures
ეპილეფსიასთან მებრძოლი საერთაშორისო ლიგის
ნეიროფსიქიატრიის კომისიის
ფსიგოგენური არაეპილეფსიური შეტევების მიზნობრივი ჯგუფი
ფართომაშტაბიანი გამოკითხვა სამედიცინო მომსახურეობაზე პაციენტებში ფსიქოგენური არაეპილეფსიური შეტევებით (ფაშ)

კითხვარი არის დამიზნული გამოავლინოს ექიმებსა და სამედიცინო ქსელის სხვა მუშაკებსა და სტუდენტებს შორის წარმოდგენა ფაშ–ის მენეჯმენტის საშუალებებზე. რესპონდენტი ავტომატიურად თანხმდება, რომ მის მიერ მოწოდებული ინფორმაციით იგი მხარს უჭერს ამ გამოკითხვას და მოწოდებული ინფორმაცია გაანალიზდება გამოკითხვის ავტორების მიერ.
ეპილეფსიასთან მებრძოლი საერთაშორისო ლიგამ მოიწონა გამოკითხვა და მოუწოდა თავის ნაციონალურ ორგანიზაციებს (მათ შორის საქართველოს განყოფილებას, იხილე ქვევით) აქტიური მონაწილეობა მიიღოს ამ გამოკითხვაში. გთხოვთ პასუხი გააგზავნოთ შემდეგ მისამართზე: davidgig@mail.ru
კითხვარი ქართულად ადაპტირებულია პროფ.დავით გიგინეიშვილის მიერ.

A. ინფორმაცია რესპოდენტზე
1. თქვენი ასაკი:
1) 21–30 წლის
2) 31–40 წლის
3) 41–50 წლის
4) 51–60 წლის
5) 61–70 წლის
6) 71–80 წლის
2. თქვენი სქესი:
1) მდედრობითი 
2) მამრობითი
3. სად მოღვაწეობთ
ქალაქი___________
ქვეყანა–––––––––––
4. რა კონტიგენტთან მუშაობთ (აღნიშნეთ ყველა შესატყვისი გრაფა):
1) ვმუშაობ სტაციონარში მყოფ პაციენტებთან
2) ვმუშაობ სტაციონარის საკონსულტაციო პოლიკლინიკაში
3) ვნახულობ პაციენტებს მათ საცხოვრებელ ადგილას ან
5) ვნახულობ სოციალურად დაუცველ პაციენტებს, რომლებზეც ზრუნაბს სახელმწიფო/კერძო ფონდი
5. სავარაუდოთ, რა პროცენტი უკავია თქვენს პრაქტიკაში პაციენტებს სახელმწიფო დაზღვევით (%)
6. სავარაუდოთ, რა პროცენტი უკავია თქვენს პრაქტიკაში კერძო პაციენტებს (თვითდაფინანსებით/კერძო დაზღვევით) (%)
7. სავარაუდოთ, რა ასაკოვან კატეგორიას წარმოადგენს თქვენი პაციენტები? (აღნიშნეთ ყველა შესატყვისი გრაფა)
1) ბავშვები (0–18)
2) ზრდასრულები (19–74)
3) ასაკოვანი (75 და მეტი)
4) მამაკაცები
5) ქალბატონები
6) პაციენტები ინტელექტუალური ჩამორჩენილობით
8. რომელია თქვენი სპეციალობა (აღნიშნეთ ყველა შესატყვისი გრაფა):
1) ნევროლოგია განსაკუთრებული ყურადღებით ეპილეფსიაზე
2) ზოგადი ნევროლოგია
3) ნეიროფსიქოლოგია
4) ნეიროფსიქიატრია
5) ფსიქიატრია
6) ფსიქოლოგია
7) ფსიქოთერაპია
8) თერაპია–შინაგანი მედიცინა
9) საოჯახო მედიცინა
10) სოციალური მუშაკი
11) ტრადიციული მედიცინა
14) ფსიქიატრიის საექთნო საქმე
15) ეპილეფსიის საექთნო საქმე
16) ზოგადი პროფილის საექთნო საქმე
17) მრეჩეველი
18) სხვა (დააზუსტეთ)
9. როგორია თქვენი სამედიცინო განათლების დონე
1) სრულყოფილი განათლებით
2) ამჟამად ვსწავლობ
10. საშუალოდ რა დრო ეხარჯებათ თქვენ პაციენტებს თქვენთან ვიზიტისათვის (ამოარჩიეთ ერთი შესაბამისი)
1) 1 საათამდე
2) 1–2 საათი
3) 3–4 საათი
4) 5–6 საათი
5) 7–8 საათი
6) 9–10 საათი
7) 10–11 საათი
8) 12–24 საათი
9) 24 საათზე მეტი
11. გვიამბეთ თქვენ მუშაობაზე პაციენტებთან ფსიქოგენური არაეპილეფსიური შეტევებით (ფაშ) (აღნიშნეთ ყველა შესატყვისი გრაფა)
1) მე ვაგზავნი ამგვარ პაციენტებს სხვა კოლეგას როდესაც მაქვს ეჭვი ფაშ–ზე
2) მე თავად ვსვამ ფაშ–ის დიაგნოზს
3) მე ფაშ–ის დიაგნოზს ვეუბნები და ვუხსნი პაციენტს
4) მე სხვებს ვუგზავნი პაციენტს ფაშ–ით თუკი გამოვიტანე დიაგნოზი და ავუხსენი იგი პაციენტს
5) მე ვურჩევ თერაპიას ფაშ–ისათვის
6) მე ფაშ–ის მკურნალობის ორგანიზებას ვახდენ
7) მე ფსიქოლოგიურ მკურნალობას ვაწარმოებ პაციენტებში ფაშ–ით
8) მე ფსიქიატრიულ მკურნალობას ვაწარმოებ პაციენტებში ფაშ–ით
9) მე ვუწერ წამლებს პაციენთებს ფაშ–ით
10) მე ხანგრძლივ მეთვალყურეობას ვაწარმოებ პაციენტებზე ფაშ–ით
12. გთხოვთ გვითხრათ საშუალო რაოდენობა პაციენტების ფაგ–ით რომელსაც თქვენ ნახულობს ერთ წელიწადში (ამოარჩიეთ ერთი შესაბამისი)
1) 0
2) 1–5
3) 6–10
4) 11–20
5) >20
13. რამდენი პაციენტი ამჟამად იმყოფება თქვენი მეთვალყურეობის ქვეშ?
1) 0
2) 1–5
3) 6–10
4) 11–20
5) 20–50
6) >50
14. რომელი ქვემოჩამოთვლილიდან უკეთესად ასახავს თქვენ კომპეტენციას ფაშ–ის მიმართ? (ამოარჩიეთ ერთი შესაბამისი)
1) მე კარგად არ ვიცი როგორ განვასხვავო ფაში ეპილეფსიისაგან
2) მე ვიცი, რომ ფაში და ეპილეფსია განსხვავებულად გამოვლინდება, მაგრამ მე დიაგნოზის დასმისას ვყოყმანობ და არ ვიცი როგორც ავუხსნა იგი პაციენტს
3) მე  ნანახი მაქვს ეპილეფსიური გულყრები და ფაში ცოცხლად, ვიდეოზე ან ვიდეო–ეეგ ჩანაწერში, ჩემთვის ნაცნობია ფაშ–ის უხშირესი გამოვლენა მაგრამ მე იშვიათად ვსვავ ფაშ–ის დიაგნოზს
4) მე  ნანახი მაქვს ეპილეფსიური გულყრები და ფაში ცოცხლად, ვიდეოზე ან ვიდეო–ეეგ ჩანაწერში, ჩემთვის ნაცნობია ფაშ–ის უხშირესი გამოვლენა და მე ხშირად ვსვავ ფაშ–ის დიაგნოზს
15. რომელი ქვემოჩამოთვლილიდან უკეთესად ასახავს თქვენ კომპეტენციას ფაშ–ის მკურნალობის მიმართ?  (ამოარჩიეთ ერთი შესაბამისი)
1) მე არ ვიცი როგორ ავუხსნა ფაშ–ის დიაგნოზი და როგორ ვუმკურნალო ფაშ–ს
2) ვიცი როგორ ავუხსნა ფაშ–ის დიაგნოზი მაგრამ არ ვიცი როგორ ვუმკურნალო მას
3) მე ვიცი როგორ ავუხსნა ფაშ–ის დიაგნოზი, როგორ ვუმკურნალო მაგრამ არ ვარ გამოცდილი როგორ ვმართო და რა თერაპია შევთავაზო პაციენტს ფაშ–ით
4) მე საკმაოდ გამოცდილი ვარ ფაშ–თან მიმართებაში, ვიცი როგორ აუხსნა ფაშ–ის დიაგნოზი, როგორ ვუმკურნალო და ორგანიზება გავუკეთო ამ მკურნალობას
5) მე გამოცდილი ვარ ფაშ–თან და ასევე ვატარებ ამ პაციენტთა მკურნალობას
16. რამდენად კომპეტენტური ხართ ფსიქოთერაპიის საკითხების ირგვლივ?
1) არ არაფერი ვიცი ფსიქოთერაპიის შესახებ და როგორ მუშაობს იგი ფაშ–ის შემთხვევაში
2) ფსიქოთერაპიაზე მაქვს თეორიული ცოდნა, მაგრამ არ შემიძლია ავხსნა რას მოიცავს იგი და როგორ მუშაობს
3) ვიცი რა არის ფსიქოთერაპია, შემიძლია ავხსნა მისი პრინციპები მაგრამ არა ფაშ–სთან მიმართებაში
4) მე კარგად ვიცი ფსიქოთერაპიული საშუალებების სპექტრი რომელიც გამოიყენება ფაშ–ის შემთხვევაში და კიდევაც შემიძლია ავხსნა მათი განსხვავება

B. ფაშ–ი თვენს პრაქტიკაში
17. როგორია სქესის განაწილება თქვენს პაციენტებში ფაშ–ით (ამოარჩიეთ ერთი საუკლეტესო ვარიანტი)
1) ფაშ–ი მხვდება მხოლოდ ქალებში
2) მე მეტად ხშირად მხვდება ფაშ–ი ქალებში ვიდრე მამაკაცებში
3) მე იმდენ ფაშ–ს ვხვდები ქალებში რამდენიც მამაკაცებში
4) მე ფაშ–ი მხვდება მამაკაცებში უფრო ხშირად
5) ჩემ პრაქტიკაში ფაში მხვდება მხოლოდ მამაკაცებში
18. თქვენი პაციენტების რა პროცენტში თვენ ავლენთ ფაშ–ის შემდეგ ეტიოლოგიურ მიზეზებს (მოგვაწოდეთ ყველა სავარაუდო ფაქტორის შესატყვისი პროცენტული განაწილება)
1) სიღატაკე           (0–100%)
2) ეთნიკური/რასობრივი დისკრიმინაცია     (0–100%)
3) ემოციური/ფიზიკური გულგრილობა ბავშვების მიმართ    (0–100%)
4) ემოციური/ფიზიკური ძალადობა ბავშვთა ასაკში     (0–100%)
5) სექსუალური ძალადობა ბავშვთა ასაკში    (0–100%)
6) აბუჩად აგდება    (0–100%)
7) ზეწოლა სკოლაში   (0–100%)
8) სექსუალური ტრავმა   (0–100%)
9) კონფლიქტი/ზეწოლა ოჯახში   (0–100%)
10) ალკოჰოლი   (0–100%)
11) ეპილეფსია    (0–100%)
12) სხვა დაავადებები ეპილეფსიის გარდა   (0–100%)
13) ცხოვრების მრავალგვარი სტრესორი     (0–100%)
14) რელიგიური და სხვა კულტურალური ფაქტორები    (0–100%)
15) შიდ–სი და სტიგმა შიდ–სისაგან    (0–100%)
16) სქესთან დაკავშირებული ძალადობა    (0–100%)
17) შფოთვა       (0–100%)
18) დეპრესია   (0–100%)
19) პერსონოლოგიური აშლილობა   (0–100%)
20) ნებით წარმოქმნილი შეტევები   (0–100%)
21) სქესის იდენტიფიკაციასთან დაკავშირებული საკითხები   (0–100%)
22) პერსონალური სექსუალური საკითხები    (0–100%)

C. თქვენი დიაგნოსტიკური საშუალებებზე პაციენტებში ფაშ–ით
19. რომელ კვლევებთან მიგიწვდებათ ხელი?  (აღნიშნეთ ყველა შესატყვისი გრაფა)
1) რუტინული ეეგ
2) რუტინული ეეგ–ვიდეოთი

5) ამბულატორული ეეგ (72 საათამდე ეეგ–ს ჩაწერა სახლის პირობებში პაზიენტზე დამაგრებული პორტატული აპარატურის მეშვეობით)
6) ვიდეო–ეეგ კლინიკის პირობებში
7) ვიდეო–ეეგ პაციენტის სახლის პირობებში
8) ნეიროფსიქოლოგიური ტესტირება
9) გულყრისშემდგომი პროლაქტიმნის ტესტირება
10) თავის ტვინის კომპიუტერული ტომოგრაფია
11) თავის ტვინის მაგნიტურ–რეზონანსული გამოსახვა
12) ტესტი ჰორიზონტალურად მოძრავი მაგიდით (tilt-table)
13) გულის რუტინული კარდიოგრამა
14) 24 საათიანი ამბულატორული კარდიოგრამა
15) 24 საათიანი ამბულატორული წნევის განსაზრვრა
16) გულის რიტმის გახანგრძლივებული მონიტორინგი ინპლანტირებული ხელსაწყოთი
20. სავარაუდოთ, ფაშ–ის დიაგნოზის მქონე პაციენტთა რა პროპორციას ნამდვილად აქვს წვდომა შემდეგ კვლევებისადმი (მხედველობაში მიიღეთ კვლევების საფასური და პაციენტის საშუალებები, სადაზღვევო პოლისის მოცულობა, გეოგრაფიული დისტანცია და სხვა შემაფერხებელი მიზეზები) (მიაწერეთ % მნიშვნელობა ყველა არსებულ ვარიანტს):
1) რუტინული ეეგ (30 წუთიანი) (0–100%)
2) რუტინული ეეგ–ვიდეოთი (30 წუთიანი) (0–100%)

5) ამბულატორული ეეგ (0–100%)
6) ვიდეო–ეეგ კლინიკის პირობებში (ხანგრძლივი, 8 საათზე მეტი) (0–100%)
7) ვიდეო–ეეგ პაციენტის სახლის პირობებში (0–100%)
8) ნეიროფსიქოლოგიური ტესტირება (0–100%)
9) გულყრისშემდგომი პროლაქტიმნის ტესტირება (0–100%)
10) თავის ტვინის კომპიუტერული ტომოგრაფია (0–100%)
11) თავის ტვინის მაგნიტურ–რეზონანსული გამოსახვა (0–100%)
12) ტესტი ჰორიზონტალურად მოძრავი მაგიდით (tilt-table) (0–100%)
13) გულის რუტინული კარდიოგრამა (0–100%)
14) 24 საათიანი ამბულატორული კარდიოგრამა (0–100%)
15) 24 საათიანი ამბულატორული წნევის განსაზრვრა (0–100%)
16) გულის რიტმის გახანგრძლივებული მონიტორინგი ინპლანტირებული ხელსაწყოთი (0–100%)
21. სავარაუდოთ, პაციენტთა რა ნაწილში ფაშ–ის დიაგნოზი არის გამაგრებული გულყრის ვიდეო–ეეგ კვლევით,  რაც ფაშ–ის დიაგნოსტიკის ოქროს სტანდარტად არის აღიარებული? (0–100%)
22. თქვენი პაციენტთა რა პროპორცია გაივლის (მიაწერეთ % მნიშვნელობა ყველა არსებულ ვარიანტს):
1) ფსიქიატრიულ ან ნეიროფსიქიატრიულ გამოკვლევას   (0–100%)
2) ფსიქოთერაპიულ შეფასებას                  (0–100%)
3) ფსიქოლოგიურ შეფასებას                      (0–100%)
4) ნეიროფსიქოლოგიურ შეფასებას           (0–100%)

D. ფაშ–ის მენეჯმენტის თქვენი შესაძლებლობები
23. ვინ პირველი აწვდის თქვენ პაციენტს ინფორმაციას ფაშ–ის დიაგნოზზე (აღნიშნეთ მხოლოდ ერთი პასუხი)
1) ნევროლოგი
2) მედდა
3) ოჯახის ექიმი
4) ფსიქოლოგი
5) ნეიროფსიქოლოგი
6) ფიზიოთერაპევტი
7) ფსიქიატრი
8) ნეიროფსიქიატრი
24. როგორ აწვდით ინფორმაციას დიაგნოზზე პაციენტს ფაშ–ით (აღნიშნეთ ყველა მისაღები პასუხი)
1) პაციენტისათვის წერილის მეშვეობით
2) პირადად პაციენტთან საუბრის მეშვეობით
3) პირადა პაციენტის ოჯახთან საუბრის მეშვეობით
4) წერილით სხვა ექიმისადმი
5) ბუკლეტით ფაშ–ზე რომელიც გათვალისწინებულია პაციენტისათვის და მისი ოჯახის წევრებისადმი
6) პაციენტის გადამისამართებით ინტერნეტის გვერდზე სადაც ინფორმაციაა ფაშ–ზე
7) პაციენტის გადამისამართებით თვით–დახმარების თერაპიული ჯგუფისადმი
8) ფაშ–ის დიაგნოზი სრულყოფილად არ მიეწოდება
25. რომელ ქვემოთმოყვანილ მტკიცებას თვენ რთავთ ფაშ–ის განხილვის დროს?
(აღნიშნეთ ყველა მისაღები ვარიანტი)
1) მე არ განვიხილავ ფაშ–ის დიაგნოზს პაციენტთან
2) მე ვეუბნები რომ შეტევები სამედიცინო თვალსაზრისით აუხსნელია
3) მე არ ვთავაზობ დეტალურ ფსიქოლოგიურ ახსნას
4) მე ვეუბნები, რომ შეტევები არის სტრესზე პასუხი
5) მე ვეუბნები, რომ შეტევა შეიძლება იყოს დათრგუნული ტრავმის ნიშანი, რომელიც წარსული ან მიმდინარე კონფლიქტის შედეგია
6) მე ვეუბნები, რომ ფაში არის ტრავმის შედეგი
7) მე ვეუბნები, რომ ფაში არის სექსუალური ძალადობის შედეგი
8) მე ვეუბნები პაციენტს, რომ ფაში–ს მიზეზები მრავალია და შეიძლება არსებობდეს ფაქტორები, რომელიც ხელს უწყობს შეტევის დაწყებას დ ისეთი ფაქტორები, რომელიც  ახანგრძლივებს არსებულ სამედიცინო პრობლემას
9) მე ვეუბნები პაციენტს, რომ ფაში არის ეპილეფსიის ფორმა, რომელსაც ანტიეპილეფსიური მედიკამენტი არ ჭირდება.
10) მე ვეუბნები პაციენტს, რომ ფაში არ არის ეპილეფსიის სახეობა და მაშასადამე არ იწვევს რაიმე ხანგრძლივ ზიანს
11) მე ვუხსნი, რომ შეტევები არ არის რაიმე ზებუნებრივი ძალის ან შეპყრობის შედეგი, არამედ ეს სამედიცინო და კერძოდ ფსიქიატრიული პრობლემაა
12) მე ვუხსნი, რომ პაციენტის მიერ შეტევები ხელოვნურად არ არის გამოწვეული
13) მე ვუხსნი, რომ პაციენტს ფაში გაცნობიერებული არა აქვს
14) მე ვუხსნი, რომ ფაში მენტალური (ფსიქიური) პრობლემაა
15) მე ვუხსნი, რომ ანტიეპილეფსიური წამალი არ მოქმედებს ფაშ–ზე
16) მე ვუხსნი, რომ ფაში – შეტევების ისეთი სახეობაა, რომელიც კარგად ექვემდებარება მკურნალობას ფსიქოთერაპიით
26. რომელი ქვემოჩამოთვლილი მიზეზიდან გამოძრავებთ თქვენ, რომ შემდგომი დაკვირვება აწარმოოთ პაციენტზე ფაშ–ით? (აღნიშნეთ ყველა მისაღები ვარიანტი)
1) მე არ ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე, თუკი გამოვუტანე ფაშ–ის დიაგნოზი
2) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე, თუკი იგი გამოხატავს ეჭვს დიაგნოზის მიმართ
3) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე, რომლებსაც ეპილეფსია და თანხლებული ფაში აქვთ
4) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე, რომლებსაც ფაში და დამატებითი მენტალური დარღვევა აქვს
5) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე ფაშ–ით, რომელსაც უმცირდება ანტიეპილეფსიური მედიკამენტები
6) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე ფაშ–ით, რომელის შეტევები შეწყდა მაგრამ შეიძლება განმეორდეს
7) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე ფაშ–ით იქამდე, სანამ იგი არ ჩაერთვება ფაიქიატრიულ/ნეიროფიქიატრიულ მკურნალობაში
8) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე ფაშ–ით იქამდე, სანამ იგი არ ჩაერთვება ფსიქოთერაპიულ მკურნალობაში
9) მე ვაწარმოებ შემდგომ მეთვალყურეობას პაციენტზე ფაშ–ით რომელსაც გამოვუწერე მედიკამენტი
10) როგორც წესი, ყველა პაციენტს ფაშით მე ვთავაზობ ერთ შემდგომ კონსულტაციას იმის მერე, რაც მე აუხსენი დიაგნოზი
27. თქვენი საუკეთესო შეფასებით, ფაშ–ის მქონე პაციენტების რა პროცენტს თქვენ სთავაზობთ თუნდაც ერთ შემდგოდ ვიზიტს დიაგნიზის დასმისა და პაციენტისათვის მისი გაცნობის შემდეგ. (0–100%)
28. ქვემოჩამოთვლილიდან რომელი თერაპია მიგაჩნიათ ყველაზე ეფექტური ფაშ–ის მკურნალობაში  (აირჩიეთ მხოლოდ ერთი ვარიანტი)
1) ინდივიდუალური ფქიქოთერაპია (კოგნიტურ–ქცევითი თერაპია ან სხვა ფსიქოთერაპიული მკურნალობა)
2) ჯგუფური ფსიქოთერაპია
3) ანტიდეპრესანტები
4) ნეიროლეფტიკები
5) ანტიეპილეფსიური საშუალებები
6) ბეტაბლოკატორები
7) ბენზოდიაზეპინები
8) რელიგიური ცერემონიალები, ეკზორციზმისა და ავი სულების განდევნა
9) პლაცებო თერაპია
10) მცენარეული საშუალებები (ნარევები)
11) ჰომეოპათიური საშუალებები
12) ჰიპნოზი
13) აკუპუნქტურა
14) მე არ მიმაჩნია, რომ რომელიმე თერაპია ეფექტურია
15) სხვა (დააზუსტეთ რომელი)
29. სავარაუდოთ, თქვენი პაციენტთა რა პროპორციას, რომელსაც დაუდგინდა ფაშ–ი, ნამდვილად გააჩნია წვდობა შემდეგ მკურნალობისადმი (მიიღეთ მხედველობაში კვლევის ღირებულება, პაციენტის ან/და დაზღვევის შესაძლებლობა დაფაროს ხარჯი და გადაადგილების საშუალება საცხოვრებელი ადგილიდან სამედიცინო დახმარების  შესაბამის ცენტრამდე) (გთხოვთ მიუწერეთ პროცენტი ყველა ვარიანტს, თუკი რომელიმე ფაქტორი შეუსაბამოა მიუთითეთ 0%)
1) განათლება (ფაშ–ზე ინფორმაციის მიწოდება პაციენტისათვის და/ან მისი ოჯახის წევრებისათვის) (0–100%)
2) მხარდაჭერითი ჯგუფები  (0–100%)
3) ამბულატორული ინდივიდუალური ფსიქოთერაპია (კოგნიტურ–ქცევითი ან ფაიქოტერაპიის სხვა სახეობები)  (0–100%)
4) ამბულატორული ფსიქოლოგიური ჯგუფური თერაპია  (0–100%)
5) ამბულატორული ფსიქოლოგიური ოჯახური თერაპია  (0–100%)
6) სტაციონარული თერაპია (ფსიქოთერაპია, რეაბილიტაციური თერაპია) (0–100%)
7) ანტიდეპრესიული თერაპია (0–100%)
8) თერაპია ნეიროლეპტიკებით (0–100%)
9) ანტი–ეპილეფსიური თერაპია (0–100%)
10) ბეტა–ბლოკერებით თერაპია (0–100%)
11) ბენზოდიაზეპინებით თერაპია (0–100%)
12) ოკუპაციური თერაპია (0–100%)
30. არის ფსიქოთერაპია მისაწვდომი თქვენს სამოღვაწო არეალში (აღნიშნეთ ყველა სასურველი ვარიანტი)
1) ფსიქოთერაპია არ არის ჩემს სამოღვაწეო არეალში
2) ფსიქოთერაპია მხოლოდ კერძო პაციენტებისთვისაა
3) ფსიქოთერაპია არის ხელმისაწვდომი პაციენტებისათვის საყოველთაო დაზღვევით
4) ფსიქოთერაპია შესაძლებელია ტელემედიცინით
5) სხვა (მიუთითეთ რა საშუალებით?)
31. თქვენი საუკეთესო შეფასებით, რა პროპორციას პაციენტებისა ფაშ–ით თქვენ შეთავაზებთ თუნდაც ერთ ვიზიტს ფსიქოლოგიური მკურნალობისათვის (ჩათვალეთ ის შემთხვევებიც, როდესაც პაციენტი არ მოვიდნენ) (აღნიშნეთ ერთი ვარიანტი)
  0%
 10%
 20%
 30%
 40%
 50%
 60%
 70%
 80%
 90%
 100%
32. თუკი ფსიქოლოგიური თერაპია შესაძლებელია თქვენ სამუშაო არეალში, რამდენია ჩვეულებრივი მოსაცდელი დრო (თვეებში) კონსულტაციისა და პირველი ფსიქოთერაპიული სეანსის შორის
(ორი კვირისათვის აღნიშნეთ 0.5 თვე)_____
არ ავღნიშნავ, რადგან ფსიქოთერაპია არ არის მისაწვდომი

E. ცოტა რამ სამედიცინო ქსელზე, რომელშიც თქვენ მუშაობთ 
33. როგორ იხდის პაციენტი ფაშ–ით, რომელსაც თქვენ უწევთ მომსახურეობას (ამაში შედის გამოკვლევევბისა და მკურნალობის ხარჯები რაც ფაშ–ს ეხება, რომელიც აუნაზღაურდება პაციენტს ქვემოთმოყვანილი მეთოდებით; აღნიშნეთ პაციენტთა ის კატეგორია, რომელსაც უფრო ხშირად ხედავთ) (გთხოვთ მიუწერეთ პროცენტი ყველა ვარიანტს, თუკი რომელიმე არ გამოიყენება მიუთითეთ 0%)
1) საკუთარი ჯიბიდან/თვითდაფინანსება  (0–100%)
2) სოციალური დაზღვევა  (0–100%)
3) კერძო დაზღვევა  (0–100%)
4) კერძო სასპონსორო ფონდი  (0–100%)
5) უფასო სამედიცინო მომსახურეობა  (0–100%)
34. შეუძლია თქვენს პაციენტებს მიიღონ ინვალიდობის სარგებელი სახელმწიფოსაგან ფაშ–ის გამო?
1) კი
2) არა
35.გთხოვთ გამოთვალოთ თქვენ პაციენტთა ის პროპორცია, რომელსაც ქვემოჩამოთვლილი მიზეზების გამო უჭირს მიიღოს თქვენს ხელთ არსებული ან თქვენს მიერ რეკომენდირებული ფაშ–ის დიაგნოსტიკური და სამკუნალო მომსახურეობა 

(გთხოვთ მიუწერეთ პროცენტი ყველა ვარიანტს, საჭიროებისას გამოიყენეთ 0%)
1) გაუნათლებლობა   (0-100%)
2) ენობრივი/კომუნიკაციური სიძნელეები სამედიცინო პერსონალთან (0-100%)
3) მგზავრობის პრობლემები ან გეოგრაფიული მიუწვდომლობა სამედიცინო სამსახურთან (0-100%)
4) ტესტებისა და გამოკვლევებისათვის საჭირო სახსრების უქონლობა  (0-100%)
5) არა–სპეციალისტ ექიმთან კონსულტაციის ჩატარებისათვის საჭირო სახსრების უქონლობა (0-100%)
6)  გულყრების სპეციალისტ ექიმთან კონსულტაციის ჩატარებისათვის საჭირო სახსრების უქონლობა (0-100%)
7) ექიმის ნაკლებობა, რომელიც ერკვევა არაეპილეფსიური შეტევებში  (0-100%)
8) ფსიქოლოგიური სამედიცინო სამსახურის არარსებობა (0-100%)
9) ფსიქოთერაპიისათვის საჭირო სახსრების უქონლობა (0-100%)
10) მედიკამენტური თერაპიისათვის საჭირო სახსრების უქონლობა (0-100%)
11) არაეპილეფსიური შეტევებთან დაკავშორებული სტიგმა (0-100%)
12) გულყრების ექსპერტთან მიმართვიანობის სისტემის არ არსებობა (0-100%)
13) ტრადიციული მკურნალებისა და ჯანდაცვის მესვეურთა შორის ურთიერთობის არარსებობა (0-100%)
14) ფაშ–ის მიმართ ზოგადი ცოდნის არ არსებობა  (0-100%)
15) ფაშ–ზე არსებული ინფორმაციული რესურსებისადმი წვდომის არარსებობა (0-100%)
16) ინტელექტულაური უნარის დაქვეითება (ინტელექტუალური უნარშეზღუდულობის გამო) (0-100%)
17) სხვა (ა)
            მიუთითეთ რომელი სხვა (ბ)


თქვენ დაასრულეთ კითხვარი

მადლობთ თანადგომისათვის


ILAE PNES Task Force – PNES Service Survey for Health Professionals

A: About yourself
1.      What is your age?
q     (1) 21-30 years
q     (2) 31-40 years
q     (3) 41-50 years
q     (4) 51-60 years
q     (5) 61-70 years
q     (6)71-80 years

2.      What is your gender?
q     (1) Female
q     (2) Male

3.      Where do you practice?
a)      Town/City ______________________
b)      Country________________________

4.      In which setting do you work (Please tick all boxes which apply)
q     4.1I work with hospital inpatients
q     4.2 I work with hospital outpatients
q     4.3 My work is community-based (outside hospital)
q     4.4 I see private patients
q     4.5 I see publicly funded patients

5.      Roughly what is the percentage of publicly funded patients you see? (0-100%)

6.      Roughly what is the percentage of private patients (self-funding/covered by private health insurance) do you see? (0-100%)

7.      What patient groups do you see? (Please tick all boxes which apply)
q     7.1 ChiIdren (aged 0-18)
q     7.2 Adults (aged 19-74)
q     7.3 Elderly patients (75 and older)
q     7.4 Male patients
q     7.5 Female patients
q     7.6 Patients with intellectual disability

8.      What is your speciality?(Please tick all boxes which apply)
q     8.1 Neurologist with special interest in epilepsy / Epileptologist
q     8.2 General neurologist
q     8.3 Neuropsychology
q     8.4 Neuropsychiatry
q     8.5 Psychiatry
q     8.6 Psychology
q     8.7 Psychotherapy
q     8.8 General / Internal Medicine
q     8.9 General Practice
q     8.10 Social work
q     8.11 Traditional healer
q     8.12 Clinical Officer in General Medicine
q     8.13 Clinical Officer in Psychiatry
q     8.14 Nurse Mental Health
q     8.15 Epilepsy Nursing
q     8.16 General Nursing
q     8.17 Counselling
q     8.18a Other
b.     Specify other________

9.      What is your level of training in your health profession? (Please select best answer)
q     (1) Fully trained
q     (2) In training

10.   On average, roughly how many hours do most of your patients have to travel to see you?(Please select best answer)
q     (1) Up to 1 hour
q     (2) 1-2 hours
q     (3) 3-4 hours
q     (4) 5-6 hours
q     (5) 7-8 hours
q     (6) 9-10 hours
q     (7) 10-11 hours
q     (8) 12-24 hours
q     (9) >24 hours

11.   Tell us about your work with patients with PNES. (Please tick all boxes which apply)
q     11.1 I refer patients to others for diagnosis when I suspect PNES.
q     11.2 I personally diagnose PNES.
q     11.3 I communicate the diagnosis of PNES.
q     11.4 I refer patients with PNES to others once I have made the diagnosis and explained it to the patient.
q     11.5 I recommend treatments for PNES.
q     11.6 I arrange treatments for PNES.
q     11.7 I provide psychological treatment for PNES (beyond explaining the diagnosis).
q     11.8 I provide psychiatric treatment for patients with PNES.
q     11.9 I prescribe medicines for patients with PNES.
q     11.10 I provide follow-up for patients with PNES.

12.   Please give an estimate of the number of patients with PNES to you diagnose per year? (Please select best answer)
q     (1) 0
q     (2) 1-5
q     (3) 6-10
q     (4) 11-20
q     (5) >20

13.   Please give an estimate of the number of patients with PNES under your current care? (Please select best answer)
q     (1) 0
q     (2) 1-5
q     (3) 6-10
q     (4) 11-20
q     (5) 20-50
q     (6) >50

14.   Which of the following options best describes your level of confidence aboutdiagnosing PNES?(Please select one option)
q     (1) I do not really know how to distinguish between PNES and epilepsy.
q     (2) I am aware of the differences in the appearance of epileptic seizures and PNES but I am uncertain about the diagnosis and do not know how to explain it to patients.
q     (3) I have seen epileptic seizures and PNES in real life, on video or in video-EEG recordings, am familiar with the typical appearance of PNES and make the diagnosis occasionally.
q     (4) I have seen epileptic seizures and PNES in real life, on video or in video-EEG recordings, am familiar with the typical appearance of PNES and make the diagnosis often.

15.   Which of the following options best describes your level of confidence about treating PNES?(Please select one option)
q     (1) I do not know how to explain PNES or how to treat this disorder.
q     (2) I know how to explain the diagnosis of PNES but do not know how to treat this disorder.
q     (3) I know how to explain the diagnosis of PNES and what the treatment options are but I am not experienced with arranging or offering treatment.
q     (4) I am very familiar with PNES andknow how to explain the diagnosis, propose treatment options and arrange treatment.
q     (5) I am very familiar with PNES andprovide treatment for the disorder.

16.   As how familiar with psychotherapy would you describe yourself?(Please select one option)
q     (1) I do not know anything about psychotherapy or how it might work for PNES.
q     (2) I know about psychotherapy in theory but could not describe what it involved and how it might work.
q     (3) I know about psychotherapy, can describe the process in principle but not specifically in relation to PNES.
q     (4) I am well informed about a range of psychotherapeutic approaches and can describe who different approaches that could help patients with PNES.

B: About PNES in your area

17.   What do you estimate is the gender distribution of your patients with PNES?
(Please select best answer)
q     (1) I have only seen PNES in women
q     (2) I have seen PNES more often in women than in men
q     (3) I have seen PNES in as many women as in men
q     (4) I have seen PNES more often in men than in women
q     (5) I have only seen PNES in men

18.   In what proportion of your patients do you recognise the following possible aetiological factors?
(Please provide estimates of all listed factors – use 0% if you do not think a factor is relevant)
§      18.1 Poverty (0-100%)
§      18.2 Ethnic / racial discrimination (0-100%)
§      18.3 Childhood emotional / physical neglect (0-100%)
§      18.4 Childhood emotional / physical abuse (0-100%)
§      18.5 Childhood sexual abuse (0-100%)
§        18.6 Bullying (0-100%)
§        18.7 School pressures (0-100%)
§        18.8 Adulthood sexual trauma (0-100%)
§        18.9 Family conflict / pressures (0-100%)
§        18.10 Alcohol (0-100%)
§        18.11 Epilepsy (0-100%)
§        18.12 Medical problems other than epilepsy (0-100%)
§        18.13 Accumulated life stress (0-100%)
§        18.14 Religious and cultural factors (0-100%)
§        18.15 HIV and stigma from HIV (0-100%)
§        18.16 Gender based violence (0-100%)
§        18.17 Anxiety (0-100%)
§        18.18 Depression (0-100%)
§        18.19 Personality disorder (0-100%)
§        18.20 Volitionally produced seizures (0-100%)
§        18.21 Gender identity issues (0-100%)
§        18.22 Personal sexuality issues (0-100%)
§        18.23a Other (0-100%)
§       18.23b Please specify other_____________

C: About your diagnostic service for patients with PNES

19.   Which diagnostic tests do you have access to? (Please select all that apply)
q     19.1 Routine EEG(30 minute recording)
q     19.2 Routine EEG with video(30 minute recording)
q     19.3 Prolonged outpatient EEG without video (1-8 hour recording)
q     19.4 Prolonged outpatient EEG with video (1-8 hour recording)
q     19.5 Outpatient ambulatory EEG
q     19.6 Inpatient video-EEG (longer than 8 hours)
q     19.7 Video-EEG in patients’ homes
q     19.8 Neuropsychological testing
q     19.9 Postictal prolactin measurement
q     19.10 Computed tomography of the head
q     19.11 Magnetic resonance imaging of the head
q     19.12 Tilt-table examination
q     19.13 Routine heart recording (ECG/EKG, less than 5 minutes)
q     19.14 24 hour ambulatory heart recording
q     19.15 24 hour ambulatory blood pressure recording
q     19.16 Longterm heart rhythm monitoring with implantable device

20.   Roughly what proportion of your patients with a diagnosis of PNES would in reality have access to the following tests (taking account of the costs of the test, patients’ ability to pay or health insurance coverage, geographical access and similar major obstacles but excluding patient’s possible reluctance to undergo tests):Please provide estimates of all listed tests, use 0% if a test is not available.
q     20.1 Routine EEG (30 minute recording) (0-100%)
q     20.2 Routine EEG with video (30 minute recording)(0-100%)

q     20.3 Prolonged outpatient EEG without video (1-8 hour recording) (0-100%)
q     20.4 Prolonged outpatient EEG with video (1-8 hour recording)(0-100%)
q     20.5 Outpatient ambulatory EEG  (0-100%)
q     20.6 Inpatient video-EEG (longer than 8 hours)(0-100%)
q     20.7 Video-EEG in patients’ homes (0-100%)
q     20.8 Neuropsychological testing(0-100%)
q     20.9 Postictal prolactin measurement (0-100%)
q     20.10 Computed tomography of the head (0-100%)
q     20.11 Magnetic resonance imaging of the head (0-100%)
q     20.12 Tilt-table examination (0-100%)
q     20.13 Routine heart recording (ECG/EKG, less than 5 minutes)(0-100%)
q     20.14 24 hour ambulatory heart recording (0-100%)
q     20.15 24 hour ambulatory blood pressure recording (0-100%)
q     20.16 Long-term heart rhythm monitoring with implantable device (0-100%)

21.   Roughly what proportion of your patients have a diagnosis of PNES supported by the “gold standard” of the recording of a typical attack with simultaneous video-EEG? (0-100%)

22.   What proportion of your patients will undergo:
(Please provide estimates of all listed assessments – use 0% if a particular type of assessment is not offered)
22.1 A psychiatric or neuropsychiatric evaluation (0-100%)
22.2 A psychotherapeutic assessment (0-100%)
22.3 A psychological assessment (0-100%)
22.4 Neuropsychological testing (0-100%)


D About your management of PNES
23.   Who typically first communicates the diagnosis of PNES to your patients? (Please select one answer)
q      (1) Neurologist
q      (2) Nurse
q      (3) Family doctor    
q      (4) Psychologist
q      (5) Neuropsychologist         
q      (6) Counsellor/Therapist
q      (7) Psychiatrist
q      (8) Neuropsychiatrist
q      (9) Clinical Officer General Medicine
q      (10) Clinical Officer Psychiatry
q      (11) Medical officer (Government hospital)             
q      (12) Counsellor/Therapist

24.   How is the diagnosis of PNESusually communicated to the patient? (Please select all that apply)
q      24.1 Letter to the patient
q      24.2 Face to face explanation to the patient
q      24.3 Face to face explanation to the patient’s family if present
q      24.4 Letter to another healthcare practitioner
q      24.5 Leaflet about PNES for patient / family
q      24.6 Patient referral to websites about PNES
q      24.7 Patient referral to self-help groups
q      24.8 Diagnosis of PNES is not explicitly communicated

25.   Which of the following statements would you typically include in your discussion of PNES? (Please select all that apply)
q      25.1 I do not discuss the diagnosis of PNES with patients.
q      25.2 I say that the events are medically unexplained.
q      25.3 I do not offer a detailed psychological explanation.
q      25.4 I say that the events are a response to stress.
q      25.5 I say that the events may be a sign of suppressed traumas from the past or ongoing conflicts.
q      25.6 I say that PNES are often the result of trauma.
q      25.7 I say that PNES are often the result of sexual abuse.
q      25.8 I say that the causes of PNES are complicated and that there may be predisposing factors, factors which first started attacks and factors which maintain the problem.
q      25.9 I say that the events are a form of epilepsy which does not need drug treatment.
q      25.10 I say that the events are not a form of fits or epilepsy and do not cause any lasting damage
q      25.11 I say that the events are not a form of possession by evil spirits and that it is a medical or psychiatric condition.
q      25.12 I say that the person is not deliberately producing those events.
q      25.13 I say that the person is not aware of PNES.
q      25.14 I say that PNES are a mental health problem.
q      25.15 I say that antiepileptic drugs do not work for PNES.
q      25.16 I say PNES are a form of seizures which can improve with psychotherapy.

26.   Which of the following reasons would lead you to continue following patients up after the communication of the diagnosis? (Please select all that apply)
q     26.1 I do not follow patients with PNES up once I have made the diagnosis.
q     26.2 I follow up patients who continue to doubt the diagnosis.               
q     26.3 I follow up patients with PNES and additional epilepsy.
q     26.4 I follow up patients PNES and additional mental health problems.
q     26.5 follow up patients PNES reducing antiepileptic drugs.
q     26.6 I follow up patients PNES whose seizures have stopped but could return.
q     26.7 I follow up patients who have not yet engaged with a psychiatric / neuropsychiatric service.
q     26.8 I follow up patients who have not yet engaged in psychotherapy.
q     26.9 I follow up patients with PNES for whom you have prescribed medication.
q     26.10 As a rule I offer all patients with PNES at least one follow up appointment after I have explained the diagnosis.


27.   What is your best estimate of the percentage of patients with PNES who you invite to come back to you for at least one follow-up visit after the diagnosis has been communicated to them? (0-100%)

28.   Which of the following treatment options would you consider the most effective treatment for PNES?
(Please select one option)
q     (1)Individual Psychological treatment (Cognitive Behavioural Therapy or other forms of psychological treatment)
q     (2)Group psychotherapy
q     (3)Antidepressant drugs
q     (4)Antipsychotic drugs
q     (5)Anti-epileptic drugs
q     (6)Betablockers
q     (7)Benzodiazepines
q     (8)Religious ceremonies including exorcism of evil spirits
q     (9)Placebo drug treatment
q     (10) Herbal mixtures
q     (11)Homeopathic preparations
q     (12)Hypnosis
q     (13)Accupuncture
q     (14)I do not think any treatment is effective
q     (15) Other (please specify)

29.   Roughly what proportion of your patients with a diagnosis of PNES would in reality have access to the following treatments (taking account of the costs of the test, patients’ ability to pay or health insurance coverage, travel from home to the site of healthcare provision,and similar major obstacles but excluding patient’s possible reluctance to undergo tests):
(Please provide estimates of all listed treatments – use 0% if you do not think a factor is relevant)
§       29.1 Education (telling the patients +/- their family about the diagnosis of PNES) (0-100%)
§       29.2 Support groups (0-100%)
§       29.3 Individual outpatient psychological treatment (Cognitive Behavioural Therapy or other forms of psychological treatment) (0-100%)
§       29.4Outpatient psychological group treatment (0-100%)
§       29.5Outpatient psychological family therapy (0-100%)
§       29.6Inpatient treatment (eg. including psychotherapy, rehabilitation) (0-100%)
§       29.7Antidepressant drugs  (0-100%)
§       29.8Antipsychotic drugs  (0-100%)
§       29.9Anti-epileptic drugs  (0-100%)
§       29.10Beta-blockers  (0-100%)
§       29.11Benzodiazepines  (0-100%)
§       29.12Occupational therapy  (0-100%



30.   Is psychotherapy (Cognitive Behaviour Therapy or other forms of psychological treatment) availablein your area? (Please tick all that apply)
q     30.1 No psychotherapy is available in my area
q     30.2 Psychotherapy is available for private patients
q     30.3 Psychotherapy is available for publicly insured patients
q     30.4 Psychotherapy is available via telemedicine / telehealth/ internet-based services
q     30.5 Other (Please list)

31.   What is your best estimate of the proportion of your patients with PNES who will be offered at least one appointment for psychological treatment (including those who will fail to attend)?
(Please select one option)
q     0%
q     10%
q     20%
q     30%
q     40%
q     50%
q     60%
q     70%
q     80%
q     90%
q     100%

32.   If psychological treatment is offered in your area, what is the typical waiting period from the time of referral to the first appointment in months? (For two weeks use 0.5)____ months / not applicable (no psychotherapy is available)
E: About the health service you work in

33.   How is the care you provide for patients with PNES paid for?(Please estimatethe proportion of the diagnostic / treatment costs related to PNES which is reimbursed using the following payment methods – use 0% if a payment method is not used. If you see public and private patients, please answer this question thinking of the type of patient you most commonly see – private or public)
33.1 Out-of-pocket / self-pay(0-100%)
33.2 Social Insurance / government (state) health care (0-100%)
33.3 Private Insurance (0-100%)
33.4 Private Foundation(0-100%)
33.5 Free medical aid (0-100%)

34.   May patients you see receive state disability benefits because of their PNES?
1. Yes
2. No

35.   Please estimate the proportion of your patients who have difficulties with accessing your diagnostic or treatment services for PNES for the following reasons.
(Please provide estimates of all listed factors – use 0% if you do not think a factor is relevant)
35.1 Illiteracy (0-100%)
35.2 Language / communication difficulties with healthcare professionals (0-100%)
35.3 Problems with travel / geographic access to healthcare provider (0-100%)
35.4 Lack of money for tests (0-100%)
35.5 Lack of money for appointments with non-specialist healthcare professional (0- 100%)
35.6 Lack of money for appointment with seizure expert (0-100%)
35.7 Lack of accessible healthcare practitioners who know about PNES (0-100%)
35.8 Lack of psychological treatment services  (0-100%)
35.9 Lack of money for psychotherapy  (0-100%)
35.10 Lack of money for drug treatment (0-100%)
35.11 Stigma associated with PNES (0-100%)
35.12 Lack of a referral system to seizure experts (0-100%)
35.13 Lack of liaison between traditional healers and health professionals (0-100%)
35.14 Lack of popular awareness of PNES (0-100%)
35.15 Lack of access to information resources about PNES (such as leaflets / internet) (0-100%)
35.16 Lack of intellectual capacity (for instance because of intellectual disability) (0-100%)
35.17a Other (0-100%)
               35.17b Please specify other

36.   Please add any comments you believe are relevant but have not been asked.


Thank very much for your time. You have completed this survey.